Het nalatenschap van Fonson
L'Héritage de Fonson
In de rijke geschiedenis van Belgisch militair erfgoed schittert de naam Fonson als een onmiskenbaar icoon. Van medailles, insignes tot sabels, Fonson deed het allemaal. Op 197 jaar tijd, waaronder twee wereldoorlogen, kan er echter heel wat met al die duizenden matrijzen en patrijzen gebeuren. Iets terugvinden is geen sinicure.
In onze queeste naar de knopen en shakoplaten van het prille Belgische leger gingen we met De Greef opzoek naar de originele matrijzen om onze reproducties te maken.
Dans la riche histoire du patrimoine militaire belge, le nom de Fonson brille comme une icône incontestée. Des médailles aux insignes en passant par les sabres, Fonson a tout fait. En 197 ans, incluant les deux guerres mondiales, beaucoup de choses peuvent se passer avec ces milliers de matrices et de poinçons. Retrouver quelque chose n’est pas une mince affaire.
Dans notre quête des boutons et des plaques de shako de l’armée belge naissante, nous sommes partis avec De Greef à la recherche des matrices originales pour nos reproductions.
Maar van Fonson naar De Greef, dat is een grote stap. Laat ons even proberen de tijdslijn te recreëren.
Het familiebedrijf Fonson kent volgens hun eigen advertenties hun oorsprong in 1827 en zal doorheen de jaren verschillende variaties van hun naam hanteren.
Anno 1831 is dat B. FONSON F. vernoemd naar de twee broers François Fonson en Barthélémi Fonson. Deze Frères Fonson zal even parallel bestaan met Auguste Fonson om vervolgens samen te smelten in Fonson & Cie en uitendelijk te veranderen in Jules Fonson dat nog een paar spartelingen doet om dan in 1968 failliet te gaan. Hun grootste concurrent (Fibru-)Fisch neemt hun patrimonium uiteindelijk over. Maar ook zij verbrokkelen, en na enkele failissementen komt de collectie in handen van Fibru-Europ. Om uiteindelijk in 2021 bij het, ondertussen Antwerpse, De Greef te landen.
Mais passer de Fonson à De Greef, c’est un grand pas. Permettez-nous de recréer brièvement la chronologie.
La société familiale Fonson trouve son origine en 1827, selon leurs propres annonces, et adoptera différentes variantes de leur nom au fil des ans.
En 1831, c’est B. FONSON F. en référence aux deux frères François Fonson et Barthélémi Fonson. Ces Frères Fonson coexisteront brièvement avec Auguste Fonson avant de fusionner pour former Fonson & Cie, puis finalement de devenir Jules Fonson qui fera quelques soubresauts avant de faire faillite en 1968. Leur plus grand concurrent, (Fibru-)Fisch, finit par reprendre leur patrimoine. Mais eux aussi se désagrègent, et après quelques faillites, la collection passe entre les mains de Fibru-Europ, pour finalement atterrir en 2021 chez De Greef, désormais basé à Anvers.
Een heel relaas, veel gewissel van handen waar al eens wat op verloren kan gaan. Reken daar nog eens ijzer tekorten tijdens de oorlogen bij en je komt op een waterkansje om nog originele patrijzen terug te vinden.
Toch hield dit ons niet tegen om in de laatste maanden voor het vervallen pand van Fibru tegen de grond zou gaan, een laatste zoektocht te wagen wanneer de matrijzen werden gesorteerd en verdeeld tussen het depot van De Greef in Antwerpen en het depot van industrieel patrimonium te Mons.
C’est une histoire mouvementée, avec beaucoup de changements de mains où des choses peuvent parfois être perdues en chemin. Ajoutez à cela les pénuries de fer pendant les guerres, et la chance de retrouver des poinçons originaux devient mince.
Cependant, cela ne nous a pas empêchés de tenter une dernière recherche dans les derniers mois avant que le bâtiment en ruine de Fibru ne soit démoli, lorsque les matrices étaient triées et réparties entre le dépôt de De Greef à Anvers et le dépôt du patrimoine industriel à Mons.
Het pand van Fibru is een industrieel pareltje in staat van ontbinding dat zowel zijn hoogdagen als zijn huidige verwaarlozing prijsgeeft. Snuisteren doorheen deze rijke geschiedenis was een zeldzaam privilege, leerzaam en inspirerend.
Le bâtiment de Fibru est un joyau industriel en état de délabrement qui révèle à la fois ses jours de gloire passés et sa négligence actuelle. Explorer cette riche histoire était un privilège rare, enrichissant et inspirant.
Hoewel we geen matrijzen uit ons tijdvak hebben gevonden, mochten we toch even proeven van dit stukje vaderlandse geschiedenis.
Met De Greef als partner zit het terug tot leven wekken van de eerste Belgische shakoplaten en knopen meer dan op zijn plek. De zoektocht naar het recreëren van deze uniformonderdelen, maar dan met de technologische mogelijkheden van vandaag, gaat dan ook onverminderd door achter de gesloten deuren van De Greef…
Bien que nous n’ayons pas trouvé de matrices de notre époque, nous avons tout de même eu un aperçu de cette histoire nationale.
Avec De Greef comme partenaire, la résurrection des premières plaques de shako et boutons belges est plus que justifiée. La quête pour recréer ces éléments d’uniforme, mais avec les possibilités technologiques d’aujourd’hui, se poursuit sans relâche derrière les portes closes de De Greef…